Przedawnienie roszczeń – odszkodowania komunikacyjne

Przedawnienie roszczeń – terminy – zgłoszenie, wydanie decyzji, odwołanie, rozpatrzenie odwołania, wypłata

Przedawnienie roszczeń jest istotne z punktu widzenia niektórych sytuacji. Niniejszy artykuł przybliża zasady postępowania likwidacyjnego w odniesieniu do przedawnienia roszczeń, a także terminy itp. kwestie związane z likwidacją szkody.

Polskie prawo nie określa konkretnego i odrębnego terminu w jakim należy zgłosić szkodę z OC, dlatego jest on taki sam jak termin przedawnienia roszczeń i w większości przypadków wynosi 3 lata. Termin na zgłoszenie szkody z AC – wynosi najczęściej 7 dni i jest zależny od OWU. Zgodnie z art. 442¹ §1 KC stanowi, że termin przedawnienia roszczeń z tytułu OC zaczyna biec wtedy, gdy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do naprawienia szkody.

przedawnienie roszczeń

W praktyce często dochodzi do sytuacji, że sprawca wypadku czy kolizji – nie jest znany od razu. W tej sytuacji, bieg przedawnienia rozpoczyna się od momentu ustalenia sprawcy. Szkodę należy zgłosić do 10 lat od dnia zdarzenia, jeśli identyfikacja sprawcy trwa dłuższy czas. Termin ten odnosi się do szkód rzeczowych np. na pojeździe. W przypadku szkód osobowych, termin ten wynosi 3 lata od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia.

Już po zgłoszeniu szkody, termin na wydanie decyzji w sprawie przez ubezpieczyciela to 30 dni i może być przedłużony, gdy przemawiają za tym szczególne względy np. brak dokumentów lub stopień skomplikowania sprawy. Jest to również podstawowy termin na wypłatę odszkodowania przez ubezpieczyciela. Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w art 14 stwierdza w ciągu 30 dni od zgłoszenia szkody (OC), ubezpieczyciel powinien wypłacić odszkodowanie. Jeśli ubezpieczycielowi nie uda się wyjaśnić okoliczności kolizji lub wypadku w ciągu 30 dni, odszkodowanie będzie wypłacone w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba, że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.

Dlatego też, przyjmuje się, że termin na wypłatę odszkodowania to 30 dni, a w szczególnych okolicznościach – 90. Najczęściej ubezpieczyciele – i to zarówno w przypadku OC i AC, zaniżają wysokość przyznanych odszkodowań, wydając wadliwe i nieprawidłowe decyzje. Statystycznie również dość często odmawiają wypłaty odszkodowania. W takiej sytuacji możemy złożyć odwołanie. Termin na jego złożenie to okres przedawnienia (OC i AC); czyli około 3 lata z nielicznymi wyjątkami. Termin rozpatrzenia odwołania przez ubezpieczyciela to 30 dni, w szczególnych przypadkach może zostać wydłużony do 60 dni. W przypadku braku odpowiedzi przez ubezpieczyciela w terminie przyjmuje się, iż odwołanie zostało rozpatrzone na korzyść poszkodowanego. Jeśli jednak w dalszym ciągu otrzymamy odmowę zmiany decyzji (ubezpieczyciel nie przychyli się do naszego odwołania), istnieje możliwość skierowania sprawy na drogę powództwa cywilnego przeciwko ubezpieczycielowi lub złożenia kolejnego odwołania w sprawie.

Dlatego też, przyjmuje się, że termin na wypłatę odszkodowania to 30 dni, a w szczególnych okolicznościach – 90. Najczęściej ubezpieczyciele – i to zarówno w przypadku OC i AC, zaniżają wysokość przyznanych odszkodowań, wydając wadliwe i nieprawidłowe decyzje. Statystycznie również dość często odmawiają wypłaty odszkodowania. W takiej sytuacji możemy złożyć odwołanie. Termin na jego złożenie to okres przedawnienia (OC i AC); czyli około 3 lata z nielicznymi wyjątkami. Termin rozpatrzenia odwołania przez ubezpieczyciela to 30 dni, w szczególnych przypadkach może zostać wydłużony do 60 dni. W przypadku braku odpowiedzi przez ubezpieczyciela w terminie przyjmuje się, iż odwołanie zostało rozpatrzone na korzyść poszkodowanego. Jeśli jednak w dalszym ciągu otrzymamy odmowę zmiany decyzji (ubezpieczyciel nie przychyli się do naszego odwołania), istnieje możliwość skierowania sprawy na drogę powództwa cywilnego przeciwko ubezpieczycielowi lub złożenia kolejnego odwołania w sprawie również dość często odmawiają wypłaty odszkodowania. W takiej sytuacji możemy złożyć odwołanie. Termin na jego złożenie to okres przedawnienia (OC i AC); czyli około 3 lata z nielicznymi wyjątkami. Termin rozpatrzenia odwołania przez ubezpieczyciela to 30 dni, w szczególnych przypadkach może zostać wydłużony do 60 dni. W przypadku braku odpowiedzi przez ubezpieczyciela w terminie przyjmuje się, iż odwołanie zostało rozpatrzone na korzyść poszkodowanego. Jeśli jednak w dalszym ciągu otrzymamy odmowę zmiany decyzji (ubezpieczyciel nie przychyli się do naszego odwołania), istnieje możliwość skierowania sprawy na drogę powództwa cywilnego przeciwko ubezpieczycielowi lub złożenia kolejnego odwołania w sprawie.

Brak odpowiedzi na reklamację przez ubezpieczyciela

Okres przedawnienia roszczeń

Zgodnie z art. 819§1 okres przedawnienia prawa do odwołania wynosi 3 lata. Dotyczy on zarówno ubezpieczyciela jak i ubezpieczającego się (ubezpieczonego).

Bieg przedawnienia roszczenia o świadczenie do ubezpieczyciela przerywa się także przez zgłoszenie ubezpieczycielowi tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia rozpoczyna się na nowo od dnia, w którym zgłaszający roszczenie lub zdarzenie otrzymał pisemne oświadczenie ubezpieczyciela o przyznaniu lub odmowie świadczenia.

Przerwanie biegu przedawnienia roszczeń

Przerwanie biegu przedawnienia skutkuje tym, że od momentu przerwania biegnie ono na nowo. Jeżeli zatem będzie miała miejsce czynność, która przerwie bieg przedawnienia, to w rezultacie okres przedawnienia roszczenia zacznie biec od nowa.

Do przerwania terminu przedawnienia dochodzi, gdy poszkodowany:

• Zgłosi szkodę firmie ubezpieczeniowej
• Zacznie dochodzić odszkodowania czy zadośćuczynienia na drodze sądowej lub złoży wniosek do kancelarii komorniczej
• Złoży do sądu wniosek o zawezwanie do próby ugodowej
• Rozpocznie mediacje ze sprawcą zdarzenia
• Złoży wniosek o przeprowadzenie postępowania do Rzecznika Finansowego

Bieg przedawnienia roszczeń zostaje przerwany też wówczas, gdy ubezpieczyciel sprawcy uznaje roszczenie.

Bieg terminu przedawnienia przerywa podjęcie czynności przed sądem, czyli np. skierowanie pozwu przeciwko ubezpieczycielowi lub wniesienie odwołania itp. W odniesieniu do szkód komunikacyjnych należy pamiętać, że bieg przedawnienia roszczenia przerywa również zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela. Termin zaczyna biec od nowa w momencie uzyskania na piśmie decyzji od ubezpieczyciela.

Po upływie omawianych terminów ubezpieczyciel może skutecznie uchylić się od obowiązku zaspokojenia roszczenia (odmowa). Nie powinno się zwlekać z czynnościami w postępowaniu likwidacyjnym aż do ostatniego momentu, dotyczy to przede wszystkim zgłoszenia i odwołania. Jeśli poszkodowany jest w stanie wskazać sprawcę wypadku i określić rozmiar szkody, lepiej zgłosić się po odszkodowanie od razu (niezwłocznie). Usprawni to proces likwidacji szkody, samemu poszkodowanemu będzie również łatwiej przedstawić dowody wykazujące rozmiar szkody.

Okres przedawnienia roszczeń – delikty

Jeśli powstała szkoda wynika z czynu niedozwolonego (deliktu) – wówczas roszczenia z tego tytułu również ulegają przedawnieniu po 3 latach. Jednocześnie z tym zastrzeżeniem, że jest on liczony od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się albo przy zachowaniu należytej staranności mógł się dowiedzieć o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia, przy czym termin ten nie może być dłuższy niż 10 lat od dnia wyrządzenia szkody (zgodnie z art. 442§ 1 KC).

Okres przedawnienia roszczeń – przestępstwa

Jeśli szkoda jest skutkiem przestępstwa, do przedawnienia dochodzi dopiero po 20 latach (art. 442§2 kodeksu cywilnego). Istotne jest też, że bieg przedawnienia roszczenia rozpoczyna się dopiero w momencie, gdy poszkodowany dowie się o szkodzie.

Regres ubezpieczeniowy – kiedy się następuje przedawnienie roszczeń ?

Jeśli ubezpieczyciel zgłasza regres ubezpieczeniowy chcąc uzyskać odszkodowanie od sprawcy, musi również pamiętać o terminach przedawnienia. Jeśli przykładowo, sprawca był nietrzeźwy lub nie posiadał prawa jazdy, to po wypłacie odszkodowania z OC poszkodowanemu, ubezpieczyciel ma prawo zgłosić regres wobec sprawcy (posiadającego polisę OC). W takich sytuacjach również obowiązują określone terminy. Roszczenie ubezpieczyciela tytułem regresu przedawnia się w ciągu 3 lat licząc od dnia wypłaty świadczenia.

Z kolei UFG, jeśli wypłaca świadczenia osobom poszkodowanym w wypadkach nieznanych sprawców, również ma 3 lata na zgłoszenie regresu wobec sprawcy wypadku lub kolizji.

Moment wypłaty odszkodowania ma znaczenie dla odpowiedzialności spadkobierców za regres ubezpieczyciela w wypadku śmierci sprawcy. Jeśli wypłata odszkodowania nastąpiła po śmierci sprawcy, to ubezpieczyciel nie będzie mógł dochodzić zwrotu wypłaconej kwoty od spadkobierców. W odmiennej sytuacji może dochodzić swoich roszczeń od spadkobierców.

Przedawnienie roszczeń o zapłatę składki OC

Jeśli właściciel pojazdu nie opłaci składki OC – to firma ubezpieczeniowa ma 3 lata na to, żeby dochodzić od niego należnej kwoty. Jeśli zaś ktoś sprzeda pojazd i nie poinformuje o tym ubezpieczyciela, to może ponieść negatywne konsekwencje związane z obowiązkowym ubezpieczeniem OC pojazdu. Jeśli dopełni wszystkich formalności przed sprzedażą pojazdu, to nie poniesie odpowiedzialności z tytułu zaległej składki OC.

Rzecznik Finansowy

Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny (UFG)

Zobacz inne wpisy

• Skup odszkodowań OC – nowa perspektywa dla poszkodowanych
• Koszty sądowe w sprawach Sankcji Kredytu Darmowego
• Jakie banki ? Sankcja Kredytu Darmowego
• Pytania prejudycjalne do TSUE w zakresie Sankcji Kredytu Darmowego
• Ubezpieczenie kredytu – czy podlega zwrotowi w ramach Sankcji Kredytu Darmowego ?